πολυμηχανε μαστορη
Γραφει ο Δημητρης Στεργιου
Καημένε, πολυμήχανε και μάστορη στους δόλους
Οι μνηστήρες της εξουσίας με φόντο έναν χαχόλο λαό
Πώς με τη λανθάνουσα γλώττα του άσχετου περί την ελληνική Κλασική Γραμματεία» αοιδού» του Μαξίμου ελέχθησαν πολλά αληθή για την πραγματική «μεταοδυσσειακή» νέα περιπέτεια του ελληνικού λαού
Του Δημήτρη Στεργίου
-Είπε, λοιπόν, ο «αοιδός»: Σήμερα στην πατρίδα μας ξημερώνει μια καινούργια μέρα. Μια μέρα ιστορική. Τα μνημόνια της λιτότητας, της ύφεσης, και της κοινωνικής ερήμωσης, επιτέλους τελείωσαν. Η χώρα μας ανακτά το δικαίωμα της, να ορίζει αυτή τις τύχες και το μέλλον της. Σαν μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα. Χωρίς εξωτερικούς καταναγκασμούς. Χωρίς άλλους εκβιασμούς. Χωρίς άλλες θυσίες του λαού μας…». Αλλά, οι ποιητής, ο Όμηρος, δεν παρουσιάζει τέτοια «ωραία» εικόνα της … Ιθάκης. Διότι, όπως προκύπτει από τη συνέχεια της Οδύσσειας, δεν τελείωσαν τα βάσανα του ήρωα ή του ελληνικού λαού, όπως τον «ερμηνεύει» ο «αοιδός». Ναι μεν ο Οδυσσέας πέτυχε να μπει απαρατήρητος στο παλάτι του Αλκίνοου και να πετύχει με την αποκάλυψη της ταυτότητάς του την επιστροφή στην πατρίδα του, ωστόσο, όταν ξυπνά, έκπληκτος βλέπει γύρω του έναν τόπο εντελώς άγνωστο σ’ αυτόν και κακές σκέψεις περνάνε από το μυαλό του. Το τοπίο δεν του θυμίζει τίποτε από την Ιθάκη της νιότης του. Η θεά έχει καλύψει την περιοχή με ένα σύννεφο ομίχλης. Και τη στιγμή που ο ήρωας αναρωτιέται σε ποια χώρα πάλι να βρίσκεται, παρουσιάζεται η Αθηνά μεταμορφωμένη σε βοσκό και ζητά να μάθει ποιος είναι και πώς έφτασε ως την Ιθάκη. Εκείνος, αντί να της απαντήσει ευθέως, της αφηγείται μια πλαστή ιστορία. Είναι γνωστή αυτή η τακτική του Οδυσσέα. Θέλει με την τακτική αυτή να αποφύγει να πει την αλήθεια και να αποκαλύψει την ταυτότητά του, την οποία προσπαθεί να κρατήσει μυστική με κάθε τρόπο. Όμως, η Αθηνά αντιλαμβάνεται την πρόθεσή του και αμέσως από βοσκός μεταμορφώνεται μπροστά στα έκπληκτα μάτια του Οδυσσέα σε μια ωραία γυναίκα που του πιάνει φιλικά το χέρι και λέει (Οδύσσεια, ραψωδία ν΄, στίχοι 291-307, σε μετάφραση Δ.Ν. Μαρωνίτη):
” Σοφός και τετραπέρατος θα είναι όποιος σε περάσει
στα χίλια σου τεχνάσματα, θεός κι αν είναι ακόμα.
καημένε, πολυμήχανε και μάστορη στους δόλους,
μήτε μες στην πατρίδα σου τις πονηριές δεν παύεις
κι όσα ψευτόλογα αγαπάς από γεννησιμιό σου.
Μον’ έλα, αυτά ας τ’ αφήσουμε, το ξέρουμε κι οι δυο μας
ποιο μας συμφέρει, αφού και συ απ’ όλους τους ανθρώπους
ο πρώτος είσαι στη βουλή και στη ρητοροσύνη,
κι εγώ για τη σοφία μου και την πολλή μου γνώση
στον ουρανό φημίζομαι στους αθανάτους όλους.
Μα μήτε εσύ δε γνώρισες την Αθηνά Παλλάδα,
τη θυγατέρα του Διός, που παραστέκω πάντα
κοντά σου σ’ όλες τις δουλειές και σ’ όλα σε προσέχω,
και τους Φαιάκους έκαμα να σ’ αγαπήσουν όλοι.
Τώρα πάλε έφτασα κι εδώ βουλή μαζί σου να ‘βρω,
να κρύψω αυτούς τους θησαυρούς, που οι ξακουστοί Φαιάκοι
σου δώσανε, όταν έφευγες με φώτιση δική μου,
και να σου πω όσα βάσανα γραφτό είναι να περάσεις
στο αρχοντικό το σπίτι σου”.
Δηλαδή, ο Όμηρος αναφέρει στην Ραψωδία αυτή ότι, σε αντίθεση με τον αοιδό, τα είδε όλα να τα σκεπάζει αντάρα, και ότι, εκτός από πολυμήχανος και «μάστορας στο δόλο», έλεγε και ψευτόλογα!
-Είπε πάλι ο «αοιδός»: «Ο τόπος μας είναι κλειστός, τον κλείνουν οι δυο μαύρες Συμπληγάδες, λέει ο ποιητής. Αυτές τις Συμπληγάδες αφήσαμε πίσω μας. Γνωρίζοντας ότι η Ελλάδα είναι η ιστορία της. Τα επιτεύγματα, οι αγώνες αλλά και οι οδύνες. Αυτά δηλαδή που καθόρισαν τη διαδρομή της στην πορεία των αιώνων”. Αλλά, δεν λέει τέτοια πράματα ο ποιητής (Όμηρος). Ο Όμηρος στη Ραψωδία μ΄ της Οδύσσειας αναφέρει τις Πέτρες αυτές ως «Πλαγκτάς», ο Εφταλιώτης ως «Πλανούμενες» και ο Καζαντζάκης ως « Ταξιδόβραχους». Σημειώνεται ότι στην περίπτωση αυτή ο «αοιδός» μπέρδεψε τις Συμπληγάδες Πέτρες της Αργοναυτικής Εκστρατείας, που έγινε μερικούς αιώνες πριν από την .. Οδύσσεια!
– Είπε και τούτο ο «αοιδός»: «Η Ελλάδα βίωσε από το 2010, τη σύγχρονη Οδύσσειά της. Μέσα σε πέντε χρόνια, συνέβησαν πρωτοφανή πράγματα για μια χώρα σε καιρό ειρήνης. Χάθηκε το 25% του εθνικού μας πλούτου. 3 στους 10 έμειναν άνεργοι. 6 στους 10 νέους, επίσης. Υλοποιήθηκαν μέτρα λιτότητας 65 δις. Η βία και η καταστολή, έγιναν κομμάτι της καθημερινότητας. Η δημοκρατία ευτελίστηκε. Τραπεζίτες έγιναν πρωθυπουργοί και υπουργοί έγιναν τραπεζίτες. Φασιστικές συμμορίες, βγήκαν από τις κρυψώνες τους μετά από 60 χρόνια..». Την ίδια «φιλολογικού» περιεχομένου ανακοίνωση, με παραπομπές στην Οδύσσεια και την Ιθάκη, και «λεονταρισμούς», είχε κάνει τότε, στις 23 Απριλίου του 2010 από τον Καστελόριζο (από άλλο ελληνικό νησί!) και ένας άλλος «αοιδός», με τη διαφορά ότι εκείνος παραδεχόταν την ήττα του, η οποία θα είχε οδυνηρές συνέπειες στη χώρα μας. Στην αρχή μάς παρουσίαζε την τραγική οικονομική κατάσταση (όπως έκανε και τώρα και ο «αοιδός» των Τσίπριων Επών», όπως έκαναν συνεχώς τα τελευταία τριάντα πέντε χρόνια όλοι «οι «ήρωες» – «σωτήρες» Έλληνες κυβερνήτες!) με τις φράσεις «ακατανόητα λάθη, παραλείψεις, εγκληματικές επιλογές και καταιγίδα των προβλημάτων που μας κληροδότησε η προηγούμενη κυβέρνηση», «ένα σκάφος έτοιμο να βυθιστεί», «μια χώρα χωρίς κύρος και αξιοπιστία, που είχε χάσει το σεβασμό ακόμα και των φίλων και των εταίρων της», «μια οικονομία εκτεθειμένη στο έλεος της αμφισβήτησης και των ορέξεων της κερδοσκοπίας».
Στη συνέχεια παραδεχόταν ότι «απέτυχε» να «σώσει» τη χώρα και να ενισχύσει το κύρος της, την αξιοπιστία της και το σεβασμό των άλλων. Συγκεκριμένα, αναφερόμενος στην Ιθάκη και την Οδύσσεια είχε πει χαζοχαρούμενα τα εξής: «…Βρισκόμαστε σε μια δύσκολη πορεία, μια νέα Οδύσσεια για τον Ελληνισμό. Όμως, πλέον, ξέρουμε το δρόμο για την Ιθάκη και έχουμε χαρτογραφήσει τα νερά. Μπροστά μας έχουμε ένα ταξίδι με απαιτήσεις από όλους μας, αλλά με μια νέα συλλογική συνείδηση και κοινή προσπάθεια θα φθάσουμε εκεί ασφαλείς, πιο σίγουροι, πιο δίκαιοι, πιο περήφανοι. Ο τελικός μας στόχος, ο τελικός μας προορισμός είναι να απελευθερώσουμε την Ελλάδα από επιτηρήσεις και κηδεμονίες. Να απελευθερώσουμε τις δυνάμεις του Ελληνισμού, τον κάθε Έλληνα και Ελληνίδα από αντιλήψεις, πρακτικές και συστήματα που τον εμποδίζουν παντού, εδώ και δεκαετίες. Να δώσουμε οξυγόνο εκεί που υπάρχει ασφυξία, δικαιοσύνη και κανόνες εκεί που υπάρχει αδικία, διαφάνεια εκεί που υπάρχει σκοτάδι, σιγουριά εκεί που υπάρχει ανασφάλεια, και ανάπτυξη για όλους. Η έμπνευση, η πίστη μας είναι ετούτος εδώ ο τόπος, από το Καστελόριζο, μέχρι την Κέρκυρα, από την Κρήτη μέχρι τον Έβρο, είναι αυτός ο υπέροχος λαός, είναι οι νέοι μας με τις δυνατότητες και τα οράματά τους. Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι, θα τα καταφέρουμε. Αρκεί εμείς οι Έλληνες να πιστέψουμε στις δυνατότητές μας, στις αξίες μας, στον ίδιο μας εαυτό». Κι έγινε η χώρα μας ρημαδιό!
-Είπε ακόμα ο «αοιδός»: «Αυτός ο λαός, πριν από τριάμισι χρόνια πήρε μια ιστορική απόφαση. Να πάρει το τιμόνι της χώρας από αυτούς που την οδήγησαν στα βράχια. Και να το δώσει σε νέους καπετάνιους. Αναλάβαμε αυτή την βαριά ευθύνη. Με σθένος, αποφασιστικότητα αλλά και σεβασμό στις θυσίες του λαού μας. Δεν πορευτήκαμε με βεβαιότητες. Παρά μόνο με μία. Αυτή που μας όρισαν οι Ελληνίδες και οι Έλληνες: Να βγάλουμε τη χώρα από τη στενωπό των μνημονίων και της αέναης λιτότητας. Περάσαμε από κύματα πολλά για να φτάσουμε σήμερα στον προορισμό μας. Το πλήρωμα άλλαξε. Άλλοι φοβήθηκαν τα κύματα, άλλοι προτίμησαν να τα δαμάσουν. Ακούσαμε πολλές φορές τις Σειρήνες της ματαιότητας. Ότι τα πράγματα στην Ελλάδα δεν πρόκειται να αλλάξουν. Και τα μνημόνια θα είναι για πάντα εδώ. Ότι δεν έχει νόημα να αντιστέκεσαι όταν απέναντι σου στέκονται οι Λαιστρυγόνες και οι Κύκλωπες. Τα θεριά που η μικρή και αδύναμη Ελλάδα δεν θα μπορούσε να νικήσει…». Δεν λέει τέτοια πράματα ο ποιητής Όμηρος, που είπε ο «αοιδός». Σύμφωνα με την Οδύσσεια, στο τιμόνι ήταν συνεχώς ο Οδυσσέας, ο οποίος έφθασε μόνος του στην Ιθάκη, όπου συνεχίσθηκαν. Το μόνο αληθές βγαίνει από «γλώττα λανθάνουσα» είναι αυτό που αναφέρει για τις «Σειρήνες της ματαιότητας», οι οποίες είναι κορυφαίο δημιούργημά του, όπως και ότι μεταξύ των Λαιστρυγόνων, των Κυκλώπων και των Μνηστήρων ήταν και είναι κι εκείνος!
– Ακούστε κι αυτό: “Σήμερα είναι μια μέρα λύτρωσης. Είναι όμως και η αφετηρία μιας νέας εποχής. Και σε αυτή την αφετηρία, δεν θα διαπράξουμε την ύβρι να αγνοήσουμε τα διδάγματα της Ελλάδας των μνημονίων. Δε θα αφήσουμε τη λήθη να μας παρασύρει. Δεν θα γίνουμε λωτοφάγοι…” . Είπαμε, η «λανθάνουσα γλώττα» του αοιδού», τα΄ αληθή λέγει. Τι τού έφταιξαν οι κακόμοιροι «Λωτοφάγοι», οι οποίοι αναφέρονται για πρώτη φορά στην Οδύσσεια (ι – 92-105) όπου και περιγράφονται ως φιλήσυχοι και φιλόξενοι άνθρωποι που φιλοξένησαν μερικούς ναύτες του Οδυσσέα που αποβιβάστηκαν εκεί όταν ο στόλος τους προσορμίστηκε στην ακτή τους, κάπου στην Αφρική. Βγήκανε στη στεριά κι ο Οδυσσέας έστειλε τρεις απ’ τους συντρόφους του να δουν τι άνθρωποι ζούσαν σ’ αυτή τη χώρα. Οι σύντροφοί του πήγαν κι όταν συνάντησαν τους Λωτοφάγους, εκείνοι τους έδωσαν να φάνε λωτούς, που ήταν φρούτα μαγεμένα. Αμέσως ξέχασαν πατρίδα και συντρόφους και δεν ήθελαν να φύγουν από εκεί. Ανήσυχος ο Οδυσσέας πήγε να τους βρει. Τους πήρε με το ζόρι κι αμέσως διέταξε τα καράβια να σαλπάρουν. Σαφές το μήνυμα: Δεν θέλει ο «αοιδός» να γίνουμε φιλειρηνικοί, φιλόξενοι και φιλήσυχοι, όπως οι «Λωτοφάγοι», οι οποίοι έτρωγαν το μαγεμένο φρούτο για να μείνουν στη χώρα τους και να μην πάνε μετανάστες, όπως οι σημερινοί πάνω από 500.000 νέοι Έλληνες επιστήμονες, που προτίμησαν να μη φάνε συριζανέλικο … σανό!
-Διαβάστε ένα ακόμα απόσπασμα: « Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τις αιτίες και τα πρόσωπα που οδήγησαν τη χώρα στα μνημόνια (φοροασυλία του μεγάλου πλούτου, γενικευμένη διαπλοκή και διαφθορά κλπ), δεν θα ξεχάσουμε ποτέ αυτούς που λοιδόρησαν και απαξίωσαν την Ελλάδα και τους Έλληνες, επειδή τόλμησαν να μη συναινέσουν στην υλοποίηση ενός νεοφιλελεύθερου πειράματος που θα κρατούσε για δεκαετίες, δεν θα ξεχάσουμε όμως και αυτούς που στάθηκαν στο πλευρό των Ελλήνων και της Ελλάδας στα δύσκολα. Πρόσωπα και πολιτικές δυνάμεις από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Που αντιστάθηκαν σθεναρά στα σχέδια για έξοδο και τιμωρία της Ελλάδας. Διότι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα για την Ευρώπη σημαίνει πολλά περισσότερα από δημοσιονομικά μεγέθη, σε θα ξεχάσουμε τίποτα από όσα ζήσαμε γιατί δεν είναι απλά η ύλη για τους ιστορικούς του μέλλοντος. Αλλά είναι τα εφόδια μιας χώρας που γράφει τη νέα σελίδα της ιστορίας της, σε χρόνο ενεστώτα…».
Αυτά δεν τα έχει πει ο ποιητής Όμηρος, ούτε έγραφε σε χρόνο ενεστώτα, αλλά με την τακτική του εγκιβωτισμού, που απεχθάνεται ο σύγχρονος «αοιδός, διότι δεν τον συμφέρει. Ο σύγχρονος του Μαξίμου «αοιδός», σε αντίθεση με τον ευσεβή Οδυσσέα, εμφανίζεται να ξεχνά ότι η Οδύσσεια είναι θεοκρατούμενη και ότι οι αιτίες της δεκαετούς περιπέτειας ήταν άνθρωποι και θεοί, όπως άνθρωποι και θεοί ήταν κι εκείνοι που βοήθησαν να γίνει ο «νόστιμος νόστος», η επιστροφή του ήρωα στην Ιθάκη. Είναι έντονες οι εικόνες της ανάμειξης των θεών στην περιπέτεια του Οδυσσέα, όπως εκείνες που αφορούν τις παρεμβάσεις και τις μεταμορφώσεις της Αθηνάς, η οποία συμπαθεί και βοηθάει τον ήρωα όταν κινδυνεύει ή βρίσκεται σε αδιέξοδο. Όταν βρίσκεται στο μεταίχμιο της θάλασσας και της στεριάς. Ο Οδυσσέας έχει αφήσει το νησί της Καλυψώς και πάνω στη σχεδία του αρμενίζει στο πέλαγος δεκαεπτά ημέρες. Τη δέκατη όγδοη, ενώ στο βάθος φαίνεται η στεριά, τον βλέπει ο Ποσειδώνας, που επιστρέφει από τη χώρα των Αιθιόπων, και ξεσηκώνει άγρια τρικυμία. Η σχεδία συντρίβεται και ο Οδυσσέας βρίσκεται στα κύματα με ένα μαγικό μαντήλι που του χάρισε η Λευκοθέα την ώρα που θαλασσοδερνόταν.
Δυο μερόνυχτα ακόμη παλεύει με το κύμα. Την τρίτη ημέρα, με τη βοήθεια της Αθηνάς, καταφέρνει να πλησιάσει στη στεριά, στις εκβολές ενός ποταμού. Η κρίσιμη στιγμή της σωτηρίας και η πρώτη νύχτα στη στεριά περιγράφεται στους στίχους 441-485 της πέμπτης (ε΄) ραψωδίας της Οδύσσειας. Δηλαδή στις δύσκολες στιγμές, αυτές παρουσιάζονται στην καθημερινότητα για να έχει η πάλη του κακού και του καλού αίσιο αποτέλεσμα, πρέπει να συντρέχουν δύο προϋποθέσεις: Πρώτον, ο άνθρωπος, ο «ήρωας», να έχει κοινό νου, δηλαδή εξυπνάδα, και δεύτερον, να έχει διαρκή και συνεχή πίστη σε αξίες , ιδανικά και θεσμούς (πατρίδα, θρησκεία, κοινωνία, νόμους κλπ). Τότε μόνο ο άνθρωπος και, φυσικά, η χώρα, αντιμετωπίζει τις όποιες δυσκολίες και μεγαλουργεί. Δεν τα λέει ο γράφων όλα αυτά, αλλά ο Μέγας Βασίλειος , ο οποίος ήταν ένας από τους σημαντικότερους μελετητές της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Συγκεκριμένα, στην περίφημη πραγματεία του «Προς τους νέους, όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων» χαρακτηρίζει συνολικά την ποίηση του Ομήρου «αρετής έπαινον».
Η ομηρική Οδύσσεια μοιάζει γεμάτη «μυστικούς συμβολισμούς». Ο ίδιος ο Οδυσσέας συνιστά αλληγορία, ή μάλλον «τύπο» (προτύπωση), του αγωνιζόμενου θεοσεβούς, πιστού, που αποζητά την επιστροφή του στην Ιθάκη (τον απολεσθέντα παράδεισο). Από πλευράς εκείνων που έχουν παραμείνει στην Ιθάκη (Πηνελόπη, Τηλέμαχος και πιστοί δούλοι του Οδυσσέα), αυτοί περιμένουν να τους λυτρώσει ο ερχομός του από την επιβολή των εχθρικών (δαιμονικών) δυνάμεων, των μνηστήρων, οι οποίοι συνεχώς αυξάνονταν και αυξάνονται, συνεχώς πληθύνονταν και πληθύνονται για την κάρπωση της εξουσίας, σε βάρος του λαού, του λαού της Ιθάκης!
-Κρίνων εξ ιδίων είπε: « Οι πολυμήχανοι Έλληνες, γράψαμε με αγώνα και θυσίες το τέλος των μνημονίων…». Όχι, δεν λέει τέτοια πράματα ο ποιητής, ο Όμηρος, αλλά ο σύγχρονος «αοιδός», κρίνων εξ ιδίων τα αλλότρια, δηλαδή πως οδήγησε τη χώρα στο τρίτο και τέταρτο Μνημόνιο, συνεχίζοντας, την τακτική προηγούμενων «πολυμήχανων», που φαντάζουν «μαθητούδια» συγκρινόμενοι μαζί του, και μόνιμα στη λιτότητα και στο χρέος έως το … 2059!
-Και η κορύφωση της περιπέτειας: «Γιατί η Ιθάκη είναι μόνο η αρχή». Πάλι η «λανθάνουσα γλώττα λέγει τ΄αληθή». Διότι, η Ιθάκη του «αοιδού» θα έχει συνέχεια με άλλες περιπέτειες του ήρωα ελληνικού λαού, που πίστευε και πιστεύει, παρά τα παθήματα, σε … ψευτόλογα…
Comments
Post a Comment